Сквш 85 йхъыцIуашын июнь а 15 атеатр апынгьи акино апынгьи йгIахъвмаруаз йбергьльу апсуа актер, Грузия ССР, Апсны АССР йгьи Лагъь Осетия АССР руагIа рартист КIамкIиа Нурбей. Ауи асцена апынгьи абзазара апынгьи дшаъаз йгIаквчважвитI АААК ахабарргарта портал йарыхIазырыз абзагIвра.

Барганджиа Саид

Артистква рбзазара ахабар гIвычIвгIвыскI «лакта щарда зму» йсурат йапшхитI – ауи апш уыла йуызгIацIажьуазтын. АуекIвпI йшаъу: турасыкI дтагылпхьадзагьи актер йара йхъа рыцIа-рыцIа дачвыхъарахарныс закIы гьазхIвам. Йапшым «алактаква» ухъауцIауамцара ушаъу угIанхарныс – абарауи уактерызларныс ацкIыс йбаргвыпI. Ауи гватра ззалхчIву уыста йаквчважвитI ари анхара зъачIвагIахаз щардагIвы. Ауи уаназхъвыцра рыцIагьи хвы йыквуцIитI зтара йтымцIырныс зылшаз актер. Абарауи гIалыркIгIитI КIамкIиа Нурбей йпны ауи йаргванкви йъачIвагIалагIвчви.

Атеатр йгьи акино йырактерыз КIамкIиа Нурбей йынцIра далгандзкIьара дгIахъвмаруан. Адуней йхIваджьырныс сквшыкI ахIа атахъыхымкIва ауи Файзиев Джахонгир йфильм «ЙагIбахуз асквш аавгуст» ахъвквакI рпны дгIахъвмартI. Йбергьльу апсуа актер асквш 2013 агIан сквшы 79 дыртата дпсытI. Ауи йызгIвадара зынла йалапIатIатI. Ага Нурбей йныбыжьла дшIахмызтынгьи ауи йпсра дыздыруаз щардагIвы рыхъазла йыззымпшдзуз гIаншарата йалтI.

АпшыгIвчва КIамкIиа Нурбей акино апны йгIайырбаз атурасквала рыцIа дыргвныркIылтI. Ауи ЩынкIвба Баграт йхъатала сценарий ззигIвыз, йапшыз зымгIвагьи йыргвапхаз Савельев Владимир йфильм «Башлыкъ шкIвокIва» апынгьи дгIахъвмартI.

Асквш 1975 агIан йхъырхыз ауи акино апны Нурбей рыцIа йхъадаз атурасква рыуа закI гIайыквшватI. ДгIахъвмартI ауи «ХIзыргвыргъьуш ангIахIауаз азаман», «Робинзон Крузо йбзазари йызныйыз аджьащахъваракви», «Чегем адетектив», «Валтасар йчаражвраква, йа Сталин йыцыгIгаз ацIх» датшагьи фильм щарда рпны. ЗымгIва шалу 22 йнадзитI.

АРИ АГIАНШАРА АСУРАТЛЕНТА АПШРА>>

Акино йахъазымкIва КIамкIиа Нурбей Апсны адрама театр апынгьи атурас хъадаква зызхъарцIуз дактерын. Ауи заджвы йтурасы дшзытагылуаз арежиссерква ужвы йъагIадзазгьи ашIаква швапхата йрызгIаргитI.

КIамкIиа Нурбей «йара йыртшхъвара»

КIамкIиа Нурбей йыршIыйара амгIва ахъа Руставели Шота йыхьыз зхъу Тбилиси атеатр институт апны йджвыквылтI. Йара ауи йхIаракIу апхьарта йгIалгаз йъачIвагIалагIв, Апсны ауагIа рартистка Маан Виолетта йгIалгвалашвахитI ауи агIангьи Нурбей астудентква рквта «йара йыртшхъвара чкIвынкI» шйымаз. Дъадзапхьуз ауи атшыбжьага ргылчIвква рпны йызнымкIва тшгIайырбатI, арыпхьагIвчвагьи ауи гIапсара йымдыруата анхара дшазгIашыкъу рхIвалун. Виолеттагьи Нурбейгьи Апсны йауата ауаъа йапхьаквуз йрыуанта – йшабадыруаз гвынгIвырапI, ауаса аргваныта йанабадыр рыцIа кIьасата акIвпI.

СквшквакI агIвста Маан Виолетта аинститут дгIалгата лпсадгьыл дангIайх нхара Апсны адрама театр далагатI, ауаъа Нурбей дгIахъвмаруата даъахьан.

«Ауи швабыж дгIвычIвгIвыс тIатIан, дтынчын. Дымшыркъварныс бзи йбун, йанакIвызлакIгьи ауагIа дызларыдгылуаш гIайауан. Апсабара дшгIаннаршаз даъан, ухъызхуа, тшгIалзмыркIьакIьауа хъацIаракI йылан», – йгIалгвалашвахитI Маан.

Актриса йшылхIвауала, данстудентызгьи Нурбей айрышра йылан, ауыс найырдзара йтахъын, арепетицияква рымщтахь дгIанхалунта йызкьазуу йтурасы дталуата йхъазы дынхун.

«Ауи Апсны адрама театр аспектакльква зымгIва дрылан ухIва ауаштI. Йджьаущушта йаъапI, ауаса айхIарала ауи йхъа йазалихуаз чвгьара нкъвызгуз афырква ракIвын. Ауат рпынгьи бзиракI гIайауанта аргылчIв ъадзацауа псайспамцара апшыгIвчва зымгIва йфыр бзи ддйырбун», – ллакта гвыргъьаракI гIаныцIуа йылхIвитI Маан Виолетта.

Виолетти Нурбейи Кортава Митя йспектакль «Анып шкIвокIваква» апны йацгIахъвмартI. Ауи атутанакътара йтачIвакваз зджьакIы йгIарыквчважвитI, ауат рыуа азаджв йтурасыла Нурбей дгIахъвмартI. Виолетта ауат зынзамыза йрызнашыллуз амедицина ахща лтурасыла дгIахъвмаруан.

«Абарауаса зны санрызнашыл Нурбей сгвы мгIвадзакIва дгIасымцIаситIта арымдза сыквйыргылитI. Сара – схвыцта, самлагауыджьта – сырхIан скIьазызитI. Ауи тшытракI [йгIасыквикIын] дгIаспшитI, апшыгIвчвагьи уыжвжвы аймынакI ншушта йазпшитI. Ауаса Нурбей йфыр, зымгIвагьи йджьарщауата, уыса дапхьауа далагитIта псайспамцара апхIвыспа тшылгвайырпхитI. АпхIвыспа йлыцта ауи дыргвапхауа йцитI апшыгIвчва зымгIвагьи», – йылхIвахитI Маан.

КIамкIиа Нурбей йалкIгIата ауагIа щардагIв дызлардырыз Шекспир Уильям йпьеса «АпаштахI Лир» афыр хъада Кент йтурасыла дангIахъвмар амщтахь акIвпI. Ауи асквш 1983 агIан акIвын. Маан йшылхIвахуала Апсны адрама театр ъадзанхауа ауи аспектакльзаджвыкI ангIадырбушыз агIан акIвын атеатр апахь ауагIа билет чIыда зму йзыпшгIауа, йахIвауа йанахъыкIвшуз. «АпшыгIвчва ауи агIан дукI ргватрала хIгьдымрымаджьанлузтI», – йгIацылцIахитI ауи.

ГIвысквшала ауи апхъала «Отелло»-гьи дыргылта йаъан. Ауыгьи Шекспир йчIвыпI, ауаъагьи – швабыж йгIайдахIвтI афыр хъада йтурасы.

«Ауи аспектакльла гIвгвыпкI гIахъвмаруан. АгвыпкI рпны афыр хъадаква Нурбейи сари йгIахIырттI, анахьани агвып рпны – Кисландзиа Лео йгьи Аргвын Анна. ЙыздырхитI, аргылчIв пычIвта йангIахIырбаз атшын Леогьи Аннагьи ахIврапшдза абаркIыра дуква рыма йгIайта Нурбейи сари йшгIахIыртыз. Ауи акIвын хIазазаъащаква шаъаз. Агвып абагвынгIвра ахIауа рхъадзгылан», – лгIагвалашвахраква ддыргвыргъьахитI Маан.

Ауи аргылчIв шдрыхIазыруаз гIалгвалашвахуата Маан Нурбей «запш умауаш гIвзата» дшаъаз лхIвитI.

«Са «сшваргвыдан», асцена сгIаквылра апхъала йанакIвызлакIгьи сгвы алагIваласуа йалагун. Ауи сшщаквикIуашгьи дшгIасцхърагIушгьи йдыруан», – «лымадзаква» гIацIылххитI актриса.

Асцена йазалхымыз арыцхIагIа

КIамкIиа Нурбей асцена апны дызлаз атрагедияква ракIвымкIва йбзазара рыцхIагIадзагьи алан. Апсны ауагIа р-Абашта айсра даладзтI ауи йпахIба КIамкIиа Асланбей. Ауи Апсны а-Фыр хьзы гIайквнадыргатI.

Асланбей йаба йыщтала дджвыквылтI, Герасимов С.А. йыхьыз зхъу Анхара Абаракъ Къапщ аорден зму Асоюз зымгIва акинематография аинститут режиссерта дахIврала дгIалгатI. Ауи амщтахь Совет Ры апны къвырльыкъв йхатI, Москва област апны атшчва рырхъв дрылан. Йпсадгьыл дангIайх Апсны ателебара апны йынхара джвыквицIатI, ауи йацйырцауата апсуа кинорежиссер Аблотиа Вячеслав дйыцта фильм хъихуан. Ауаса апхъахьыла уызквгвыгъушта йаъаз арежиссер шIа йыршIыйара айсра йапнакъьатI. УацIыхъван йынцIрагьи шIначIвахтI…

Ари арыцхIагIа атгIачва рбзазара анцIрала йапсахтI. Лпа йыдзра швабыжта йзылсыз Нурбей йхъапщыла – Апсны апны гIатгара змаз арыпхьагIв Лагвилава Зинаида лынхара нылжьхтI, дчмазагIвхан асквш 2005 агIан адуней лхIваджьтI.

КIамкIиа Нурбей йуачIвымш

Нурбей йпайцIба Беслан пхIвыс дгIайгтI, ауи йгIайрийыз агIвысабичва ракIвпI КIамкIиа Нурбей «йтынха хъаду». Асквш 2018 агIан актер йпайцIбагьи пхастала дыдзтI.

Атаца Харчилава Фатима йгIалгвалашвахитI лабхъва йанакIвызлакIгьи дгIвычIвгIвыс пхата, дгвшашта дшаъаз. КIамкIиа Нурбей йтдзы даннашыл Фатима сквш 22 дыртан.

«Ауи сара йпхIа црикI лапшта дсзаъан. РунагIва саннашыл йапхъахуз амшква йгIашIарышвта сйачважвун (апсуа цIасквала атаца шIа лабхъва дйачважва йгьауам – йара йшаквнагауа апш димырчважвакIва; йыншалун абхъви атаци рбзазара ацIыхъвадза йанамайчважвузгьи – аредакция ррытаразга).  Знымзара-зны сгвы дгьгIамстI, лахъвахъвала дгьгIасымпшытI. ЗакI йымгвапхазтынгьи зынгьи йгьгIацIимырпштI», – йгIалгвалашвахитI Фатима.

Ауи йшылхIвахуала, лабхъва щардала йапшым атурыхква йхIвун, йтгIачва, йан-йаба дрыквчважвун. Йпа йгIариква найахвлунта акыт щардала йгалун, заман ауыра дырцрахIвазлун.

Йаба йаща йыхьыз зхьырцIаз Беслан йпахIба Асланбей сынчIва апхьарта дгIалган дахIврала архъвыхраква зымгIва дгIаркIылстI. Аслан Санкт-Петербург апны инженер-уыхвагIвта дапхьарныс йтахъыпI.

«Са дада бзита дыздырхитI. Ауи данпсы сара 14 сквша сыртан. Ауии сари щардала хIамдалун, йбзазара йауата хабар щарда гIасайхIвуан. Сахщагьи саргьи акыт хIигалун. Апхьарта апны суысква шаъу дрызцIгIалун», – йгIайгвалашвахитI Аслан.

Нурбей йпа йпхIа Сария йжвбахауа акласс дапхьитI. Ауи данхвыцызгьи лдада йхIвалун: «Абари цIабыргыта дактрисахуштI» – хIва, йауа ухIварыквын Сария дцIаран, майрата ауагIа дрыдгылуан. АпхIвыспа ужвыгьи йылъачIвагIахуш багъьата йгьгIаллымхстI, ауаса зныкI зынгьи йлымбаз лаба йаща йыщтала дцата дрежиссерхарныс йаквлырпшуан.

«ХIара зымгIвагьи дада бзи дыгIбун. Сара ауи дызлаз акиноква сырпшуан, азджьакI йызнымкIва-йгIванымкIва сырпшытI. Са схъа ду йызбахитI ауи съайтынху», – лхIвитI Сария.

АдахIвра дуквагьи, ансимш нхарагьи, насыпгьи, рыцхIагIагьи злаз КIамкIиа Нурбей йбзазара йанакIвызлакIгьи уысла йырчвын, дыззбзазауа йдыруата дбзазун. ЙцIыхъвахуз йымшквадза ауи йыззыбжу дактерын йгьи псы зхъу дгIвычIвгIвысын. Йара дшаъаз даъахын.