Teymuraz Açugba tarafından yazılan, XIX. yüzyılda Abhazya'dan Abhazların zorla çıkarılmasının tarihine dair yeni bir kitap, 6 Aralık Perşembe günü Suhum'da tanıtıldı.

Said Barganciya

«Abhazya: Abhazların sürgünü (XIX yy)» kitabı Suhum da tanıtıldı. Tarihi bilimler doktoru Teymuraz Açugba'nın kitabı “Abhazya: Abhazların sürülmesi (XIX. Yüzyıl)” 6 Aralık Perşembe günü Suhum'da tanıtıldı.

Kitabın içeriğinde, XIX.yüzyılda Abhazların kitlesel sürgün edilmesinin sebepleri, koşulları ve sonuçları bulunmakta. Kitabı anlatan yazar, öncelikli olarak "mahacır" terimini neden kullanmadığını açıkladı. XIX. yüzyılda Kafkasya'nın dağlı halklarının Osmanlı İmparatorluğuna kitlesel göçünden bahseden siyasi, askeri ve bilimsel literatürde bu terim, tersine kullanılmıştır. Bu kavram çoğunlukla "hac" kavramı ile özdeşleşmişi, yani Müslümanların ibadet etmek için kutsal bölgeye “hacca gitmesi” ile. Kafkasyalıların “Hacca” gittiği bilgisinin yayılması, Kafkasya'nın yerli halklarını buradan sürmek isteyenlerin ve kurtulanların akıbetini bu şekilde gündemden kaldırmak, bu suçun organizatörlerini ve bu trajedinin faillerini temize çıkarmak işlerine geliyordu, diye düşünüyor bilim adamı.

Teymuraz Açugba ayrıca, iki Arapça kelimenin bir araya getirilmesinden dolayı terimin yanlış yorumlandığından da bahsetti. Bu kelimeler "muhaadcer" ve "muhacer".

“Bunlardan birincisi, gönüllü olarak bir yeri terk etme, diğeri ise sürgüne zorlanmak anlamına geliyor. Bu yüzdende bir terminoloji karışıklığı yaşanmakta ”diye vurguluyor bilim adamı.

Bu argümanlara dayanarak, yazar kitapta ve kapağında “sürgün” kavramını kullanmıştır.

Nitekim XIX yüzyılda Abhaz nüfusunun kitlesel göçü, Abhazya Cumhuriyeti Parlamentosu'nun 15 Ekim 1997'de aldığı bir kararla bu şekilde nitelendirildiğini hatırlattı, Açugba.

Kitap üzerinde çalışırken çeşitli kaynaklardan yararlanılmış: arşiv verileri, periyodik yayınlar, etnografik arazi materyalleri, araştırmalar, bilim adamları ve araştırmacıların gözlemleri.

Teymuraz Açugba konuşmasında XIX. yüzyılda ataları yerli topraklarından sürülen soydaşlarımızın anavatanlarına geri gönderilmelerine özel önem verdiğini belirtti. Bilim adamı, sürgün torunlarının bugün anavatanlarına dönmelerinin – anavatanında yaşama arzusunu tatmin eden insani bir duygudan fazlası olduğunu düşünüyor.

Açugba, “Bu abartısız olarak, sadece Abhazya Cumhuriyeti'nin bağımsız bir devlet olarak geleceği değil, aynı zamanda Abhaz ulusunun varlığını sürdürme sorununa da olumlu bir çözüm getiriyor” dedi.

Kuşkusuz, Abhazya Cumhuriyeti'nin temel tarihi amacı - Abhaz halkının korunması ve yeniden canlanması, diye sözlerini noktaladı.

Sunumda da konuşan Tarih Bilimleri Doktoru Valery Bigua da, yayını “zamanın yazdırdıkları” olarak değerlendirdi. Bigua, “Tarihsel gerçekler, kitapta anine boyuna ortaya koyuluyor. Açugba, Abhaz tarihçiliğinin altın fonunu zenginleştirdi, olayların tüm görünen - görünmeyen parantezlerini açtı. Çugba, o karanlık zamanlarda atalarımızın gerçekte neler yaşadığını açıkça anlattı”, diye belirtiyor.

Tarihî Bilimler Adayı Soslan Salakaya sunumda konuşan, bunun XIX yüzyılda Abhazların sınır dışı edilme olaylarının en detaylı ve belgelenmiş şekilde anlatıldığı bir “dönüm noktası çalışması” olduğunu belirtti.

Sunumda konuşan bir diğer isim Tarihî Bilimler doktora adayı Soslan Salakaya, bu çalışmanın XIX yüzyılda Abhazların sınır sürgün edilme olaylarının en detaylı ve belgelenmiş şekilde anlatıldığı bir “dönüm noktası çalışması” olduğunu söyledi.

Tanıtıma katılan konuşmacıların büyük bir çoğunluğu, kitabın Abhazcaya çevrilmesi gerektiğini dile getirdiler (bugün için kitap sadece Rusça yazılıp basılmış bulunmakta). Eğer kitap Abhazcaya çevrilirse, yurt dışında yaşayan soydaşlarımızda kitabı okuyabilme imkanına sahip olacaklar.

Tarihi Bilimler Doktoru Teymuraz Açugba’nın “Abhazya: Abhazların sürgünü (XIX. yüzyıl)” adlı kitabı, sınırlı sayıda 500 adet olarak piyasaya sürüldü.

Kitap, tarihçiler, etnologlar, siyaset bilimciler ve Abhaz halkının tarihi ve kültürü ile ilgilenen geniş bir okur okuyucu kitlesine hitap etmekte.