Dünya Abaza Kongresi (DAK) Yeni Başkanı Musa Egzek ve kuruluşun yönetim sekreteri İnar Gitsba’nın ilk yurtdışı seyahatı 5 ve 8 Mayıs arası Türkiye’de gerçekleşti. Abhaz Dernekleri Federasyonu (Abhazfed) Başkanı ile resmi görüşmesi ile birlikte, seyahat programı ülkede faaliyet gösteren Abhaz kültür derneklerinin organize ettikleri birçok kültür etkinliğine katılımı içermekteydi.

Asta Ardzinba

Tanışıp işbirliği yönlerini belirtmek

Tanışıp, DAK ve Türkiye Abhaz-Abaza diasporası arasında işbirliği yönlerini belirtmek – DAK Yüksek Konseyi Başkanı Musa Egzek’un Türkiye ziyareti’nin ana hedefidir.

Bugün diaspora mensupları tarihi Anavatanı ile yoğun etkileşimi kurmaya ve birleşmeye çok istekliler, ancak bunun ne şekilde uygulanabileceğini anlayanlar çok az diye düşünüyor DAK Başkanı. Bu yüzdendir ki Abhazfed Başkanı ile görüşmesi sırasında Egzek Türkiye’deki soydaşlarına dünya Abaza diasporanın hem Kongre’nin içerisindeki, hem de Abhazya’daki sosyal ve kültürel süreçlerine dahil olacaklarını temin etti. DAK’ın yeni internet bilgi portalı bu mevzuda ciddi araç haline gelmelidir: dünyanın dört yanından Abhaz ve Abazalar kolay anlabildikleri dillerde kendi kültürü ve tarihleri ile ilgili bilgilere erişebilecekler.

Abhazfed Başkanı Atanur Akusba ise, Türkiye’deki diasporanın, DAK’ın çalışmalarına mümkün olan her türlü desteği vermeye hazır olduğunu temin etti, ve Abhazların ve Abazaların Türkiye'de karşılaştıkları sorunları aktarmıştı. Akusba, özellikle Abhazya pasaportlarının diaspora mensuplarına Türkiye'de verilmesinin yanı sıra Abhazya ile Türkiye arasında doğrudan deniz ulaşımın açılmasına ilişkin konularında bütün çabaların birleştirilmesi gerektiğini belirtti.

DAK yönetimi ve diaspora temsilcileri, yabancı ülkede kültür ve dilin korunması ve geliştirilmesi, dünya’nın her yerinde Abhaz ve Abazaların hak ve çıkarlarının korunması için, Abhaz-Abaza halkının bugünlerde karşılaştığı sorunların çözümü için sistematik ve tutarlı bir şekilde hareket etmeleri gerektiği karara varmışlar. DAK’ta belirttikleri üzere, bu ancak ortaklaşa, açık bir şekilde ıstırap çektiren meselelerin araştırılması ile başarılabilir.

Kaybolan el sanatlarının yeniden canlanması ve Apsuara geleneklerinin uygulanması

6 Mayıs Sakarya Bölgesi'nin idari merkezi olan Adapazar’da geçekleşen Abhaz kadın el sanatçıların sergisi ziyareti seyahatın kültürel programına önemli dokunuşu oldu. Seyircilerin dikkatine Abhazya'da maalesef unutulan, ancak Türkiye'nin Abhaz köylerinde korunmuş eski Abhaz altın ve gümüş iplikler ile dokuma tekniği ile hazırlanan el yapımı ürünler sunuldu.

Türkiye'deki Abhaz-Abaza diasporasının temsilcisi Zerrin Shamba, antik zamanlarda Abhazya’daki usta kadınlarının dokuma ve işleme ile ilgili, onların kullandıkları enstrüman ve malzemelerine ilişkin bilgi bulmanın oldukça zor olduğunu söylüyor. Bu zanaat için eğitim programın hazırlanması ancak tarihi araştırma alanlarında bulunan malzemeleri toplayarak, Türkiye’deki Abhaz köylerinde yaşayanları sorarak, ve Abhazya'daki etnografik bilim adamları ile görüserek mümkün oldu.

Antik tekniklerin incelemesinde Türkiye’deki Abhazlar ve Abazaların evlerinde korudukları sürgünü yaşamış ataların mirası olan eserler büyük yardım olmuştur. Bunlar arasında 150 yıldan eski başlıklar, işlemeli havlu ve hasır süs eşyaları vardır.

Konu ile ilgili fotoğraflar>>

Aynı gün DAK delegasyonu Sakarya Balballı köyündeki düğünlerde alkol kullanımı ve silah atılmasının geleneksel yaptırımlarla yasaklanmasının 14. yıldönümü etkinliğine katılmıştır. Abhaz Şurasına katılan Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanı Süleyman Soylu: «Abhaz gençlerin

yaşlıların kararına gösterdikleri saygı hayranlık duygusunu yaratmaktadır. Polisin elde edemeyeceği sonuç verdi bu karar. Bütün bu yıllar boyunca düğünlerde tek bir atış gerçekleşmediği, hiçbir kaza ortaya çıkmadığı için gençlere teşekkürlerimi sunraım» diye konuştu.

Şenliğe Türkiye’nin farklı bölgelerden beş bine yakın kişi katıldı. Diaspora mensupları için bu etkinlik – kendi soydaşları’nı görme, tatil gününü onların anadilinde konuşan insanlarla geçirme, Abhaz dansı oynama ve geleneksel mutfak yemekleri yeme fırsatıdır.

Etkinlik misafirlerine hoşgeldiniz mesajını iletirken Musa Egzek DAK ve Türkiye’deki diaspora daha etkin etkileşimde bulunacağını temin etmişti.

Egzek: «Kimseyi bunun dışında bırakmayız. Dünyadaki her Abhaz ve Abazayı çalışmalarımıza dahil etmeyi, faaliyetlerimize katılmasını sağlamayı amaçlıyoruz. Bugünlerde artık faaliyet gösteren ve belirli sonuçları getiren birçok program geliştirdik. Gelecekte çalışmalarımızın bu yönü daha da gelişecek ve, dünyanın neresinde olurlarsa, halkımızın temsilcilerin programlara katılımını sağlayacak»

Daha sonra DAK Başkanı, Türkiye’deki diaspora ile tanışması’nın bütün beklentileri aştığını itiraf etti «Bizim insanlarımızın aktif olduklarını hep biliyordum. Ancak buraya gelince, gerçek kardeşliği, binlerce kardeşin birliğini gördüm. Onların sıcaklığını ve inanılmaz enerjiyi gördüm, ki bu kesinlikle etki verecek ve gelişime ivme kazandıracak unsurlardır. Harika bir gelecek için büyük potansiyel görüyorum».