Yüksek Konsey üyeleri ve DAK Yönetim Kurulu, 2020 sonuçlarını tartışmak ve Kongre'nin yakın geleceğe yönelik çalışma planını belirlemek için 24 Aralık'ta bir araya geldi.

Dünya Abaza Kongresi, 24 Aralık'ta Yüksek Konsey ve DAK Yönetim Kurulu toplantısında 2020 sonuçlarını özetledi. Toplantı online formatta gerçekleştirildi. Abhazya, Almanya, Türkiye, Acara ve Rusya'dan (KÇC, KBC, Moskova, St.Petersburg, Stavropol) Yönetim Kurulu üyeleri ve Yüksek Konsey üyeleri toplantıya katıldılar. Yönetim Kurulu toplantısına ilk kez Abhazya Cumhuriyeti Devlet Geri Dönüş Komitesi Başkanı Vadim Harazia da katıldı. Harazia, DAK tüzüğü uyarınca Abhazya Devlet Geri Dönüş Komitesi Başkanı olarak, otomatikman Yönetim Kurulu üyesi olduğu için toplantıda yer aldı.

2020 sonuçları: hayır etkinlikleri, salgın, Abaza birliği

DAK Personel Başkanı Kan Tania'nın verdiği bilgilere göre bugün Kongrede 14 bölge şubesinden 1.500'den fazla kişi var.

Katılanlara konuşan Tania, yerel temsilciliklerin açılışının yıl boyunca devam ettiğini kaydetti: Örneğin Abhazya'daki mevcut şubelere 31, Türkiye'de ise 8 yerel şube eklendi. Kongre Ekibinin çabaları ile 2020 yılında 28 etkinlik organize edilerek gerçekleştirildi. 

DAK çalışanları korona virüsle mücadelede de aktif olarak yer aldı:

Kongre'den yardım isteyen ülkesine geri dönüş yapan tüm yurttaşlara (126 kişi) yardım sağlandı.

Kan Tania, “Onlara karantina dönemi için gıda desteği verdik”, diye belirtti.

Musa Egzek'in korona virüsle mücadele için Abhazya Sağlık Bakanlığı Organizasyon Merkezi listesine göre ekipman ve tıbbi malzeme satın aldığını hatırlattı.

Türkiye'deki bölge temsilciliği, Türkiye'de okuyan Abhaz öğrencilere karantina dönemi için nakit yardımlarının ödenmesini organize etti. Kan Tania diğer etkinliklerden de bahsetti. Bunlardan biri de Kafkas Savaşı Mağdurlarını Anma Günü'nde, bir anma mumu olan "Aşemaka" mumu yakılarak eski bir geleneğimiz tekrar canlandırılmış oldu. Suhum, Atara ve Pakuaş'da 3 çocuk şenliği düzenlendi. "Abhazca Konuş / Abaza Konuş" projesi başlatıldı - Rusça, İngilizce, Arapça ve Türkçe altyazılı, anadili öğrenmeye yönelik 80 çevrimiçi ders yayınlandı.

DAK ekibi, Bayrak Günü kutlamalarının organizasyonunda da aktif olarak yer aldı. Aynı gün Musa Egzek, Abhazya halkına Anri Tsulukia'nın seslendirdiği ve Anri Gunba'nın kaydettiği "Apsnı Abirak" adlı şarkıyı hediye etti.

2020 yılında büyük ölçekli bir proje olan "Aştra", kamu gençlik örgütü "AMÇ" ile ortaklaşa uygulanmaya başlandı. Bu proje, köy okullarının öğrencileri için Abhazya’nın önemli yerlerine gezilerin organize edilmesiydi. Proje 2021'de devam edecek.

Dünya Bilgi Günü’nde ise, Kongre ekibi Abhazya'daki 76 okula özel olarak hazırlattığımız Abhazca defterlerin yanı sıra Türkiye bölge temsilciliği tarafından sağlanan spor malzemeleri; 650 farklı top ve 15 voleybol filesi dağıttılar.

DAK Tartışma Kulübü yıl boyunca, çevreyi koruma, ekoloji, anne ve çocuk sağlığı, psikoloji gibi konularda tam 20 toplantı düzenleyerek aktif olarak çalışmıştır.

Baslahu'daki yerel temsilciliğin çalışmaları kapsamında, köylülerin desteği ile köy okulu öğretmeninin ailesi için ev inşası devam ediyor. Yapı malzemeleri kongre dostları ve ortakları tarafından bağışlandı. Ayrıca, Kongre ekibinin aktif katılımıyla yerel halk tarafından Cirhua köy okulunun spor salonunun yeniden inşası devam etmektedir.

Kan Tania, iş gezilerine de değindi. 2020 yılında Yönetici Sekreter İnar Gıtsba ve Yüksek Konsey üyesi İnver Alşundba, Suriye'de bölgesel bir DAK ofisi kurma olasılığını görüşmek ve Suriye'de Çerkes hayır kurumu ile bir işbirliği anlaşması yapmak üzere Abhaz-Abaza ve Çerkes diasporalarıyla görüşmek üzere Suriye'ye gittiler.

Geçtiğimiz yıl DAK ve Alaşara, Abhaz-Abaza halkının manevi kültürel mirasının korunması ve geliştirilmesi için Amazara projesini başlattı. Dans ve halk oyunları videolarının yanı sıra geleneksel bıçaklarla ilgili bir film çekildi.

Kan Tania konuşmasının sonunda, Yüksek Konsey Başkanı Musa Egzek’in St. Petersburg'daki Devlet Ormancılık Üniversitesi ile yakın zamanda bir işbirliği anlaşması imzaladığını sözlerine ekledi. Bu işbirliğinin bir sonucu olarak, Abhazya'dan ve Kongre ile Abhaz-Abaza diasporasının

temsil edildiği tüm ülkelerden başvuranlar, Rusya'daki prestijli üniversitelerden birinde burslu olarak eğitim almak için mükemmel bir fırsata sahip oldular.

DAK Personel Başkanı, “Kongrenin Bilgilendirme Portalı’nda yayınlanan bu bilgileri görmeyenler için - aklınızda bulunmasını ve ilgilenen biriyle karşılaşırsanız, doğrudan bizimle iletişime geçmesini söylemenizi rica ediyoruz”, dedi.

Ayrıca 2020 yılında etkinliklerin, iş gezilerinin, hediyelik eşyaların, projelerin, işletme giderlerinin ve çalışanların bakımı için harcanan fon miktarını da - 13.312.000 ruble olarak açıkladı.

Kan Tania, “13.312.000 ruble tutarındaki finansman kaynağı gönüllü bağışta bulunan Musa Habale-ipa Egzek tarafından sağlanmıştır”, diye belirtti.

Ana fikirler ruhuyla - 2021

Kongre Yönetici Sekreteri İnar Gıtsba da, Kongre çalışmalarının 2021 yılında Yüksek Konsey Başkanı DAK Musa Egzek tarafından onaylanan eylem planına uygun olarak devam edeceğini söyledi. Gıtsba'ya göre epidemiyolojik durum dolayısı ile gelişen objektif koşullar nedeniyle çalışmalarda ayarlamalar yapılacağının oldukça açık olduğunu belirtti.

İnar Gıtsba, 2021 yılında kongrenin ana çabalarının Abhazya genelinde Kongre Yerel temsilciliklerini açma faaliyetlerini sürdürmeye yönelik olacağını söyledi. Bu faaliyetler, nüfusun temel ihtiyaçlarını ele almak için sahada aktif bir sivil katmanın oluşmasını sağlayacaktır. Yerel temsilciliklerin kurulmasının sonuçlarına ve sakinlerin temel ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik ortak faaliyetlere dayanarak, bu yerel temsilciliklerin başkanları ile önümüzdeki sonbaharda genişletilmiş bir toplantı yapılması planlanıyor. Gençlerle çalışmalara büyük önem verilecek.

Gıtsba, “Dünya Abaza Kongresi, gençleri Kongre faaliyetlerine çekmeye büyük önem vermektedir. Bu bağlamda, genç nesil için ilginç olan yeni iletişim kanallarını araştırmanın önemli olduğunu düşünüyoruz”, diye hatırlattı ve ekledi: “Abhazya'da Fikir ve Yaratıcılık Kulübü "Dyune" aktif olarak faaliyet göstermektedir. Üyelerinin çabalarıyla Abhazya'nın entelektüel oyun şampiyonaları: "Ne? Nerde? Ne zaman?", "Brainring", "Kendi oyunum" ivme kazandılar”. Gıtsba'nın verdiği bilgilere göre, bu birikmiş deneyimi kullanarak DAK televizyonda «Изакуи? Иаба? Ианба?» (Abhazca: "Ne? Nerde? Ne zaman?") adlı bir bilgi programı düzenlemeyi planlıyor.

DAK Yönetici Sekreteri İnar Gıtsba, “Bu proje, küçük çocukların Abhaz-Abaza halkı hakkında çok çeşitli tarihi, etnografik ve folklor bilgisine eğlenceli bir şekilde çekilmesine imkan sağlayacaktır”, dedi.

DAK ile St.Petersburg Devlet Ormancılık Üniversitesi arasında imzalanan anlaşmaya göre Mart-Nisan 2021'de Abhazya'dan başvuranların giriş sınavları için bir öğretmen heyetinin gelmesinin beklendiğini söyledi.

Yüksek Konsey Başkanı Musa Egzek, 1 Eylül'de Abhazya'daki tüm okulların birinci sınıf öğrencilerine özel olarak Abhazca tasarlanmış defter ve günlüklerin dağıtılmasını içeren, bu geleneksel yardım faaliyetini önümüzdeki yıl için de onayladı.

Moskova, St. Petersburg, Karaçay-Çerkes ve Kabardey-Balkar bölge temsilciliklerinde geleneksel olarak sürdürülen ulusal danslar, Abhaz ve Abaza dilleri çalışmaları üzerine kurslar bu yılda devam edecektir.

İnar Gıtsba, “Kongre, Kafkasya Halkları Uluslararası Kültür Festivali çeşitli edebi akşamlarda gibi bilinen mecralarda tanıtılacak. Dünya çapında var olan epidemiyolojik durumun olumlu gelişmesi durumunda, yoğun ikamet ettikleri ülkelerde diaspora ile yakın etkileşim geliştirmeye devam edilecektir”, dedi.

Fikirler ve düşünceler. DAK Yüksek Kurulu üyelerinden teklifler

Kongre Yüksek Konseyi üyesi Beslan Kobahia toplantıda söz alanlardandı. Konuşmasının başında 2020'de vefat eden Kongre'nin ilk başkanı Taras Şamba'nın anısına saygılarını sundu. Taras Şamba, hayatının son günlerine kadar DAK'ın fahri başkanı olarak kaldı.

Kobahia, “Bu üzücü haber sonrasında vakit kaybetmeden Taras Şamba'nın anısını yaşatma girişiminde bulunan Musa Habale-ipa Egzek, Armida Çagua, Oleg Etluh, Robert Arşba ve diğer birçok Abaza kardeşlerimize derin şükranlarımı sunuyorum. Birçoğunuzun duymuş olacağı üzere, KÇC yeni bir spor kompleksine onun adını verme kararını çoktan çıkardı bile. Abhazya’da da Onun hatırasını yaşatma kararı alınmış bulunmakta”, dedi.

DAK Yüksek Konsey üyesi Ahmet Hapat da Musa Egzek'e ve tüm Kongre ekibine 2020 yılında yapılan çalışmalar için teşekkür etti. DAK'ın Türkiye'deki bölge temsilciliğinin çalışmaları hakkında konuştu.

Ahmet Hapat, “Kendi küçük bütçemizi yarattık. Bu bütçe yılı çerçevesinde, yaklaşık 20 bin lira topladık, bunun yarısını Türkiye'de okuyan Abhazya'dan gelen öğrencilere destek olmak için, diğer yarısını ise Abhazya'da köy okullarında okuyan öğrencilere dağıtılmak üzere spor malzemeleri almak için kullandık. Bu fonlar elbette tüm ihtiyaçları karşılamak için yeterli değil ama elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz”, dedi.

Ayrıca, diasporada yaşayanların tarihi vatanlarına geri dönüşü için ortaklaşa bir proje geliştirmenin gerekliliğine dikkat çekti.

DAK Yüksek Konseyi üyesi Armida Çagua ise, tüm zorluklara rağmen 2020 yılında Stavropol Abazaları hakkında bir belgesel çekmenin mümkün olduğunu söyledi.

Çagua, “Bu zor yılda insanlar için çok güzel şeyler yapmaya çalıştık. Ve yaptığımız en önemli şey, Stavropol Bölgesi'ndeki Abaza halkı hakkında bir film yapmış olmamız. Dört saatlik bir materyal kaydı hazırladık ve şimdi Abazaların Stavropol Bölgesine nasıl geldiklerini, nasıl yerleştiklerini, nasıl yaşadıklarını, bugün neler yaptıklarını anlatan bir saatlik bir film hazırlamış bulunuyoruz. Stavropol bölgesinin tüm ünlü Abazaları ile konuştuk ve onları anlattık”, dedi.

Armida Çagua, filmi Abazacaya çevirmeyi ve Türkiye'de dağıtmayı planladıklarını söyledi.

Çagua, Stavropol dil okulunun, üç yıldan fazla bir süredir 30 kişinin Abaza dilini öğrendiği başarılarından da bahsetti.

“Kendi yöntemlerimizi geliştirdik ve şimdi, bu salgın döneminde, Rusya Devlet Duması milletvekili, Dağıstanlı Murat Kacaev tarafından düzenlenen yerli ve devlet dilleri derneği - "Slovo" tarafından internette keşfedildik. Bize bir eğitim platformu sağladılar ve ayrıca teknik olarak tüm derslerimize eşlik ediyorlar, böylece çevrimiçi çalışabiliyoruz. Moskova, Kislovodsk, Nevinnomissk ve Stavropol'den öğrencilerimiz var. Bu iyi bir çalışma. Ana dilini öğrenen herkesle işbirliği yapmak istiyoruz”, diye sözlerine ekledi.

Yüz bin özel üye

Dünya Abaza Kongresi Bilgilendirme Portalı çalışmalarının sonuçları, Bilgilendirme Portalı yayın editörü İzolda Hagba tarafından kısaca özetlendi. DAK Bilgilendirme Portalı için 2020'nin “olağan” başladığını hatırlattı.

Hagba, “Bu salgın hayatımıza girene kadar DAK'ın yardımıyla gerçekleşen tüm olayları zaten yansıttık. Ancak portalın çalışması tek bir gün durmadı. Yayınların formatında değişiklikler yapıldı. Bir haber formatına geçtik ve başta diasporamız olmak üzere, Abhazya'daki korona virüs salgınıyla bağlantılı olarak neler olduğu hakkında tüm takipçilerimizi bilgilendirdik. Web sitemizde Abhazya ve KÇC dahil Kafkasya'da olup bitenleri rakamlarla yansıtan bir blok bulunuyor”, diye açıkladı.

Editöre göre, Kongre'nin bazı olayları da dahil olmak üzere ülkedeki çoğu etkinliğin iptal edilmesine rağmen 2020 yılında sitede 155 materyal yayınlandı, beş dile daha çevrilen metin, video, fotoğraf gibi farklı formatlarda 930 yayın mevcut.

Hagba, “Web sitesinin ziyaret sayısı 2019'a göre neredeyse yüzde 90 arttı. 100 binin üzerinde ziyaretçimiz var. Yine, site ziyaretlerinin coğrafyasının çok geniş olduğunu belirtmekten de büyük keyif duyuyoruz. Rusya, Abhazya ve Türkiye tarafından doğal olarak okunuyoruz, ancak ABD, İrlanda ve 150 başka ülkede de sürekli olarak takip edildiğimizi belirtmekten de açıkçası sevinç duyuyoruz”, diye altını çizdi.

"Hayata geçireceğiz"

Tüm öneri ve konuşmaları dinledikten sonra Dünya Abaza Kongresi Yüksek Konseyi Başkanı Musa Egzek, DAK Ekibinin önerilen her bir fikri detaylı olarak ele alacağını kaydetti.

Musa Egzek, “Tüm teklifleri not aldık. Detaylandırıp dikkatlice çalışacağız. Sizlerle de istişare ederek onları hayata geçireceğiz”, dedi.

Musa Egzek, Beslan Kobahia'nın Taras Şamba'yla ilgili yaptığı konuşmasına yanıt vererek, Kongrenin ilk başkanının "Dünya Abaza Kongresi'nin her etkinliğinde, her eyleminde ve her fikrinde yer alacağını" kaydetti.

Dünya Abaza Kongresi Yüksek Konseyi Yönetim toplantısı planların raporlarının sunumu ve yeni planları tartışmak için düzenli olarak yapılmaktadır.