Abaza halkın karşı karşıya olduğu ana görevleri, yurttaşların tarihi anavatanlarına dönmeleri için doğal koşulları ve etnosun gelişme programı ile ilgili Dünya Abaza Kongresi Yüksek Konseyi Başkanı, Uluslararası Abhaz-Abazin halkı birliği «Alashara» Başkanı Musa Egzek’un verdiği raportajda okuyun.

Muhabirimiz Asta Ardzınba'nın gerçekleştirdiği söyleşi

- Mussa Bey, iyi günler! İlk sorum, Abhaz-Abaza halkın bugünlerde yüzleştiği zorlukları nasıl  karşılaşacak? Etnosun  daha çok gelişmesini sağlayacak koşulları oluşturmak için ne yapılmalı?

- Hepimizin yeniden dialog kurmaya, birbirimizi dinlemeye, birbirimizi anlamaya öğrenmemiz lazım. Hangi görevlerin ele alınması gerektiğini anlamaya, ve en önemlisi, karşılaştığımız güncel sorunları çözmek için başvuracağımız yolları hep beraber bulmaya öğrenmemiz lazım.

Bu her birimizin anladığı ortak, tek dili konuşmamız, tek bir aile olduğumuzu anlamamız, ve her birimizin sadece kendi düşünceleri, sözleri ve eylemleri için değil, yakınimizdakilerin için de sorumluluğu taşıdığını anlayabilmemizin en önemli unsurudur. Hiçkimse ailemizin üyelerine olanlara karşı ilgisiz davranmamalı, her birimiz sadece kendi menfaatı değil, diğerlerin menfaatını da düşünmeye öğrenmelidir.

Ben halkımızı büyük bir aile olarak algılamaktayım, ailede ise yabancı yoktur!

- Peki, pratik olarak bu nasıl ulaşılır?

- Kuzey Kafkasyada iyi tecrübemiz vardir. Bir şey tek bir defa söylersiniz, aynı şeyı iki defa tekrarlamanız, en iyi ihtimalle fayda sağlamaz. Her sözün arkasından sözün uygulaması gelmelidir. Biz, özellikle, uygulamasında halkımızın maksimum sayıda temsilcisini meşgul edebileceğimiz programları hazırlamaktayız.

Size örnek sunmak isterim. Bir köyde beş yıl önce yakın gelecekte her şeyin bitmiş olabileceği duygusu vardı – büyük ölçüde sarhoşluk, insanların gözlerinde boşluk vardı, kimse ne ve nasıl yapılacağını anlamıyor durumdaydı. Yani, her taraf ısırgan ot doluydu diyebiliriz. Mutlak çaresizlik. Bugün ise bu köyün neredeyse yarısı kendi iş projesini sunmaktadır, köyün sakinleri kendi imkanları ile yolların onarımını yapmışlar, parkı inşaa etmişler, Kültür Sarayını restore ettiler.

- Umutsuz insanları dünya algılarını değiştirmeye ne sebep olabilir? Çaresizlikten evrensel esenliğe nasıl gelinir?

- Biz kadınlar konseylerini ve büyükler konseylerini kurmuştuk. «Alashara» adında Karaçay-Çerkessk’te yedi yıldır özellikle etnosumuzun koruma ve gelişme programı çerçevesinde faaliyet gösteren kuruluşumuz vardır. Kuruluşun yapısında gençler, aile ve çocuklar, spor ve tıp, eğitim gibi farklı iş alanlarını denetleyen yöneticilerimiz vardır. Bu yöneticiler kendi iş doğrultusu çerçevesinde çeşitli alanlardaki uzmanlarımız, kendi işinde profesyonellerin katıldıkları uzman konseylerini kuruyorlar. Bu uzmanlar ile birlikte sorunu tanımlayarak, öncelliklerimiz belirleriz ve sonra uygulayacağımız programları hazırlarız. Bu biçimde artık yedi yıldır çalışmaktayız.
Bir sene önce biz bütün Abaza kamu kuruluşlarını «Apsadgil» adında tek kuruluşu oluşacak şekilde birleştirdik. Bu kuruluş ise bugün büyük bir aile olarak faaliyet göstererek programlarımızın uygulamasını gerçekleşmektedir.

Programları detaylı bir şekilde, her köy için ayrı özellikleri gözün önünde bulundurarak, köylerin sakinlerinin katılımıyla hazırlamaktayız. Köy sakinlerinden daha iyi mevcut varolan sorunları kimse bilemez. Programı hazırlarken, aynı zamanında, her köyün sakinlerinin potansiyelini inceleriz: entelektüel, maddi ve diğer. Sonra bu köyden doğaçtanları (göç edenleri) araştırırız, onların potansiyellerini ve köye ne şekilde destek çıkabildiklerini inceleriz. Bu köy için ilçe, cumhuriyet ve federal bütçelerin içerebileceği gerçeginden yola çıkarak köy bütçesini oluşturmaktayız.

Musa Egzek DAK önündeki önemli hedefleri anlattı
© DAK

- Sosyal faaliyetleriniz yerel yönetimlerin ne tür tepkiye neden oluyor?

- Yetkililer tarafından ciddi anlayışla karşılaştık. Bu bizim için çok önemlidir. Kendi memleketinize bile gelip, hiç kimseye haber vermeden insanları toplayarak onlara birşeyler anlatmaya başlayamazsınız. 

Biz cumhuriyetlerin kültür, spor ve diğer alanlardaki programları inceliyoruz. Kendi programlarımızı cumhuriyet programları ile birleştirmeye öğreniyoruz, böylece ortak çalışmalarımızın sinerjik etkisini yaratabiliriz.

- «Alashara»’nın deneyimi Dünya Abaza Kongresinin  çalışmalarında ne şekilde uygulanabilir?

- DAK Tüzüğüne göre, bizim halkımızın yaşadığı her yerde bölgesel temsilcilikleri  açmamız gerekiyor, ve bu temsilciliklerin aracılığıyla DAK çerçevesinde programlarımızın uygulamasını gerçekleşeceğiz.

Bu sene içerisinde biz, diasporamızın yaşadığı belirli ülkeler ve bölgelerin özelliklerini göz önünde bulundurarak, özel programları hazırlayacagız. Her bölge ve ülkede kendi yasaların ve belirli gereksinimlerin olduğunu anlamak önemlidir, biz bunu dikkate alacağız.
Ayrıca, her şey yurtdışına yaşayan soydaşlarımızın katılma istekliliğine bağlı olacaktır. Durumu izleyerek, yurttaşlarımızın istekliliklerine bağlı olarak, belirli amaçlarımıza ulaşma yollarını sunacağız.

- DAK’ın ana amacı nedir?

- En önemli dört amacımız vardır.  Birincisi, dünyanın nerede olursa olsunlar, soydaşlarımızı bulmak, ve onları yaratıcı süreçlerine dahil etmektir. Daha sonra, ikinci amacımız,  etnosumuzun azalmasını engelleyer, büyümesini sağlamak için güçlerimizi birleştireceğiz. Buna paralel olarak iş toplumunu da oluşturmamız lazım ki onun aracılığıyla imkanlarımızı oluşturacağız. Son olarak ise, Abhazya devletimizin korunması ve geliştirilmesi için kapsamlı bir program oluşturulması gerekmektedir.

Dünyadaki bütün bölgelerden oluşturulan iş toplumumuzu birleştirerek, Abhazya’nın ekonomik yönü dahil olmak üzere, tüm yönlerde dinamik şekilde gelişmesi için çaba göstereceğiz. Sadece bu şekilde kardeşlerimizin Anavatanlarına geri dönüşü için doğal şartları yaratabiliriz. Abhazya’da yaşayan Abhazlar bunu tek başına yapamazlar, bunu hep beraber elde edeceğiz, çünkü bu hepimizin Anavatanıdır. Küçük ülkemizi büyük imkanlar ülkesi haline getirmemiz lazım, potansiyeli çok büyüktür.