Abhazyalı gazeteci Saida Jiba, Türkiye Cumhuriyeti'nde yaşayan Abaza halkının başarılı temsilcilerinin hikayelerini bir kitapta topladı.

Said Bargancia

Abhaz gazeteci Saida Jiba, Türkiye'de yaşayan Abaza halkının başarılı temsilcilerinin hayatı hakkında 67 öykü içeren bir albüm- kitap olan “Güneş Işınları”nı yayımladı. Kitap Abhazların ve Abazinlerin tarihi Anavatanlarından zorla sürülmesinin (Kafkas Savaşı’nın sona ermesinden sonra kitlesel bir göç gerçekleşmiştir, Mağdurları Anma Günü her yıl 21 Mayısta düzenlenir,) 155. yıldönümüne ithaf edildi.

Yazar, DAK Bilgilendirme Portalına, ünlü soydaşların hikayelerini kitapta toplama fikrinin Mayıs 2018'de Türkiye'yi ziyareti sırasında geldiğini söyledi. Meslektaşı Zarina Koğonia ile birlikte yaklaşık üç hafta boyunca arkadaşı Yücel Sergegia ile Adapazarı şehrinde idi. Gazetecinin anlatımlarına göre, bu süre zarfında Abhaz-Abaza diasporasının Türkiye'nin farklı bölgelerinden farklı temsilcilerini tanımayı başardılar. Bu insanların çoğu faaliyet alanlarında büyük başarılar elde etmiş ve Türkiye'de uzun zamandır saygı gören isimlerdi.

Saida Jiba, “Türkiye'de onlarla gurur duymalarından, tanımalarından, saygı duymalarından çok memnun oldum. Aynı zamanda tarihi Anavatanlarında da onlardan bahsetmek istedim - onları Abhazya'da da tanısınlar gurur duysunlar istedim. Ve tüm bu hikayeleri toplama fikri oluştu. O andan itibaren, "Güneş Işınları" üzerinde çalışmalar başladı”, diye paylaşıyor.

Yazar, Türkiye'den döndükten ve planını uygulamanın olası yollarını “kafasında kurmaya başladıktan sonra”, destek için arkadaşlarını ve tanıdıklarını aramaya başladığını hatırlıyor.

Jiba, “Bu kitabın doğuşu, çok sayıda insanın yardımı sayesinde mümkün oldu”, diye vurguluyor.

Tam desteğe sahip olan yazar, Ocak 2019'da bir buçuk aylığınaTürkiye'ye gitti. Bu süre zarfında onlarca sayfa benzersiz materyal topladı.

Gazeteci, “Bunlar ünlü politikacılar, yönetmenler, işadamları, bankacılar, tasarımcılar, asker ve bilim adamları hakkında hikayelerdi. Hepsi farklı alanlardan isimlerdi, ama ortak bir şeyleri vardı: hepsi Abaza halkının temsilcileriydi”, diye belirtiyor.

Kitapta yer alan denemeler arasında, ünlü Türk yönetmen Ezel Akayüba veya Türkiye'de popüler bir tiyatro ve sinema oyuncusu olanSerkan Aykusba'nın hikayeleri, uluslararası spor hakemi Uğur Bganba ve İstanbul’da bulunan Abhaz mutfağı restoranının sahibi Haluk Sadzba'da bulunmakta.

Kitabın kişilikleri arasında Abhazya halkının Ulusal Kurtuluş Savaşı gazileri: “Leon” madalyası sahibi, arkeolog Alper Bganba, savaş döneminde henüz 19 yaşında olan Zeliha Ajiba bulunuyorlar. Bilim ve sağlık dünyasından kitaba girenler arasında Profesörler Sima Agrba ve Özden Ayüdzba, Ankara Kafkas Araştırma Vakfı Başkanı Muhittin Geçba, İstanbul Kitap Yayınları Direktörü Erol Kuaşba, Osmanlı Arşivi Uzmanı Bekir Hapat ve dünyanın ilk beşinden biri olarak anılan göz doktoru Zeki Latsuşba bulunuyor.

Politikacılar arasından da, Türkiye Cumhurbaşkanlığı Uzmanı, Sağlık Bakanı Danışmanı Kadir Abagba ile röportaj yapıldı. Kitapta ayrıca şuan emekli bir asker olan Osman Latsuşba ve profesyonel boksör Enver Bzagu'n hikayeleri de yer alıyor.

Ortaya çıkan makalelerin kahramanları, sadece yaş olarak bile çok farklılar. Kitabın en yaşlı kahramanı 106 yaşındaki Lütfi Ajiba. Saida Jiba onunla konuşmasının özellikle önemli olduğunu, çünkü “hatırasında pek çok şaşırtıcı hikaye tutuyordu”, diye belirtiyor. Lütfi Ajiba bugün, ailesiyle birlikte Adapazarı yakınlarındaki Kayalar köyünde yaşıyor.

"Güneş Işınları" kitabının en genç kahramanı ise Nazire Alkın –25 yaşında. Ünlü futbol kulübü Fenerbahçe'nin başkan sekreteri.

Gazeteci kitap üzerinde bir yıl kadar uğraşmış. Albüm-kitap tüm karakterlerin 200 çağdaş ve arşiv fotoğrafını içeriyor. Kitap; Abhazca, Rusça ve Türkçe olmak üzere üç dilde basıldı. Yazara göre, çalışmanın önündeki en büyük zorluklar dil engeli ile bağlantılıydı.

Saida Jiba, “Kitabın bazı kahramanları Abhazca konuşsa da çoğu maalesef Abhazca bilmiyordu. Benim Türkçem de çok kötü. Tabi ki dostlarım bu konuda bana çok yardımcı oldular, ancak bu süreci düşündüğümden daha fazla uzattı. Bazı söyleşiler üç-dört saat kadar sürmüştü”, diye anlatıyor.

Kitabın isminin seçilmesi de bir tesadüf olmamış.

Yazar, “Kitabın kahramanları, Abhazya'nın oğulları ve kızları, dünyanın dört bir yanına dağılmış olsalar da, Güneş Işınları gibi anavatanlarının ışığını ve sıcaklığını taşımaya devam ediyorlar”, diyor.

Abhaz gazetecisi Saida Jiba’nın “Güneş Işınları” adlı kitabı 300 adet basıldı. Yazar, kitabın 200 adetini, kitabın kahramanlarına ve akrabalarına, ayrıca Türkiye'deki Abhaz Kültür Dernekleri Federasyonu'na göndermeyi planlıyor. Kalan 100 adet ise Abhazya'nın kütüphanelerine, müzelerine ve kitap albümünün oluşturulmasına katılan herkese takdim edilecek.