Трыквшта апны Апсуа культура квтаква р-Федерация аунашвачпагIви аунашвахъцIарта йалазлуши ъалырхуаз VII айззара ду акIвшатI.

Коджаэли къала апны йакIвшаз Трыквшта Апсуа культура квтаква р-Федерация (Апсуафед) VII айззара ду апны афедерация даунашвачпагIвта далырхтI АААК ЙхIаракIу асовет йалу Махариа (Гюмющ) Мурат. Айззара ноябрь а 15 агIан йакIвшатI.

А-Федерация аустав йшгIанахIвауа апшта ауи аунашвачпагIв гIвысквша рпны зны далырхитI. Апсуафед ахъада абюллетенквала ймадзу напIщтIыхрала далырхитI. Алхраква акIвшара ахъазла дарнагь йа культура квтипхьадза (Трыквшта апны ауат уахьчIвала 17 йнадзитI) рыхьызла аделегатква айззара ду йырщтийитI.

VII айззара ду йалакваз йгIалыркIгIатI аделегатква ауаъа щардагIвыта йшгIадгылыз: йалырхыз аделегат 302-джь йрыуата алхраква 271-гIв рылан. Апсуафед гIаншищтара а-Федерация унашва ахъцIара рызхъарцIауата йапхъахауата гIвыджь рыхьыз гIархIватI. Махариа Мурат дгIайанкъвакъвуан Сакарйа акультура квта аунашвачпагIв Бгъанба Урал.

Айззара йалаз АААК архъйагIв секретарь Гьыцба Инар ага аэпидемия аъаща аквыргъвгъвазтынгьи айззара шазырддаз гIаликIгIатI. Ауи йшибазла, адгалагIвчва заджвгьи дшымчмазагIвхуш йазсакъуата йатахъыз зымгIва рчпатI.

Гьыцба гвы айттI айззара апны Апсуафед зцынхауа ангIархIвуз Адуней апсуа-абаза конгресс аунашва ауатыкв йшгIаталзапытуаз. ШIыцта йалырхыз а-Федерация ахъада йакIвпIта – АААК урыцынхара, ауи ацынхара асабапрагьи йалархIара атахъыта дгIачважватI.

АААК архъйагIв секретарь йгIахIайхIвтI Адуней апсуа-абаза конгресс ЙхIаракIу асовет аунашвачпагIв Эгьзакь Мусса АААКи Апсуафеди рацынхара ауысла ангIалра рыхIазырра атахъыта ажва шгIайгыз. Ауи ангIалра апсуа-абаза уагIахъа рыхъазла магIны зму ауысква рхъйара ахъазла йатахъхуш ачIвырхъакви амалькви анызлуштI.

«Ауи йапшу ацынхара зджьара йгIанымхауата магIын ду амапI, йауа ухIварыквын ауи хIуагIахъа адкIылра, хIыбызшви хIгвбайари хчара, хIуагIа йрыуу дзачIвызлакIгьи йыхв хъагылра, Апсны Республика ауыс цIабыргыта йгIарбара йырзынарху анхара асабапра щардала йщтIнахуаштI», – йхIватI ацынхара даквчважвауата Гьыцба Инар.

Айззара ду апны а-Конгресс архъйагIв секретарь АААК ЙхIаракIу асовет аунашвачпагIв Эгьзакь Мусса йтшазынархара дгIапхьатI. Гьыцба йшихIвауала, ауаъа «йгIалкIгIан гвбайарала, бызшвала ацзакIыра рыбагъьара йырзынхуш рахIа сабап злу амальква гIаурала АААКи Апсуафеди рацынхара йащатахара атахъу аъащаква».

«Ауи йаццауата сара йгIалскIгIатI зымгIвагьи хIпахь йгылу ахачIвква йшрыуу Апсны дахIвра зму, йкъагIауа къраль багъьата йшщаквгылуаш ацхърагIара. Датшагьи йгIалскIгIатI АААК ажвлара дипломатия нкъвызгауа институтта йшалуа, ауи адуней шабгу йбзазауа апсуакви абазакви хъгалрата йрыму гIанарысабапуата хIтурых, хIцIасква, хIыбызшва йырзынарху адырраква ауагIа йшрылалуаш йшазынхауа», – йхIватI Гьыцба Инар.

Апсуа культура квтаква р-Федерация аунашвачпагIв шIыц Махариа Мурат аделегатква ари апш уыс ъайызхъарцIаз ахъазла дшырзыразу йхIватI, Апсуафед дахъадзгылата йапхъахауа чIвырхъата йчпушгьи дрыквгIашIастI.

«ЗымгIва йрапхъу мурадта йхIыму, ажва аламкIва, хIпсадгьыл, хIабадучва радгьыл апны йбзазауа хIайщчви хIахщчви хIшрабадыруаш, ауати хIари штшадхIкIылуаш акIвпI. УахьчIвала Трыквшта адиаспора рыхъазла быргвыра дута йаъу хIпсадгьыл хIъазымцауа акIвпI. Ауи ауысла акъральква рщтийыгIвчвагьи йазалху хъвдаквцIара зму антахьгьыт ауыснкъвгагIвчвагьи хIрачважвитI, – йхIватI Махариа йгьи йгIацицIахтI ауагIа «хъарачIвыла бзи йабабарныс» шырчвыбаргвхауа. – ХIара рыцIа щардата хIабабалара атахъыпI – тшакIвхIыршата хIгвбампIа тыхIщтра ахIатырла. ЗымгIва йрапхъата ауи ацIыхъва хIтагылуаштI».

АААки дари рацынхара даквчважвауата а-Федерация ахъада шIыц йара йхъатала а-Конгресс апны Трыквшта дшырхIвачIвгIву гIахIгвалайыршвахтI.

«Сара асквш 2017 агIан йалырхыз, Эгьзакь Мусса унашва зхъицIауа Адуней апсуа-абаза конгресс ЙхIаракIу асовет Трыквшта йауата йалу апщыгIв срыуазаджвыпI. Пандемия йгIалцIла хIара АААК йылнахыз ауысква зымгIва хIгьызрыламылтI. ЗакIы-гIвба мзы цIрыквын Апсны апны АААК ЙхIаракIу асовет аунашвачпагIв Эгьзакь Мусса сйынйуштIта йчпа йауаш, хIкультура, хIыжвлара, хIдиаспора апхъала йшнахIрыскIьуш, хIшацынхуш хIрылачважвуштI, «хIызлацуш амгIва» лыхIхуаштI», – йхIватI йаргвану азаман хачIвыта йыргылуа даквгIашIасуата Махариа Мурат.

Ауи акIвымкIвагьи Апсуафед аунашвачпагIв йхIватI ужвы йгIайызхъарцIаз атурасы дтагылата йапхъахауата йпсадгьыл данцара Апсны рпрезидент Бжаниа Аслан дйынйара шитахъу.

Апсуа культура квтаква р-Федерация VII айззара ду далан «Алашара» жвлара адкIылара Черкесск апны йгIаныршу ахъвшара аунашвачпагIв Мыква Муратгьи. Ауи йгIаликIгIатI «Алашара» Апсуафед йрыцынхауата рыцIа пасата йлырхыз ауысква рырхъйара йшащту, Апсуафеди дари рацынхара ауысла ангIалра мачвы шацIарцIахьаз.

«ХIара хачIвыта йлыхIхыз зымгIва хIырхъйушта хIгвыгъитI. Заъара щарда хIанйалакIгьи, хIабабалакIгьи, хIацынхалакIгьи – хIынхара асабапра йалахIуштI, Апсны, КъЧР, Трыквшта рпны йбзазауа хIуагIа руачIвымшгьи рыцIа йагъьхуштI. ХIара уацынхауамца адахIвраква ушырзынадзуш гIахIырбауата зымгIвагьи швапхата хIырзалра атахъыпI», – йгIаликIгIатI Мыква Мурат.

Апсуа культура квтаква р-Федерация Трыкв Республика апны апсуаква рыцIа йадкIылата йъабзазауа йапшым ашIыпIаква рпны йгIаныршу а 17 дарнагькI адызкIылуа жвлара адкIыларапI. Апсуафед асквш 2010 агIан йгIандыршатI, уахьчIвала ауи Трыквшта апны апсуа-абаза уагIа йрыуата 15000-гIв райхIа алапI. Йапшым асквшква рагIан Апсуа культура квтаква р-Федерация йаунашвачпагIвын Аквысба Фередун, Ашуба Джьынгьыз, ХIапатI АхIмад, Аквысба Атанур (гIван).