АсуратчпагIвчва шIаква апсуа ашваква йгIарыквчважвауа афильм йанапшы йызквнаргвышхвата йыргIвыз асуратква ргIарбарта акIвшатI СогIвым апны Асабиква рхчара амш агIан.

Очамчыра апхьарта-интернат акружоккви Пицунда йаъу «Art.Vabaga» студии рпны тшызбжьауа асабиква йыргIвыз сурат 60 ъазкIкIыз гIарбарта акIвшатI СогIвым йтагылу Апсуа театр апахь Асабиква рхчара амш – июнь а 1 атшын.

АсурачпагIвчва шIаква, йшгIарархIвыз апшта, «Апсуа ашваква рфырква» нархарала йгIвуан. АгIарбарта йалакваз ауи апхъала Аргвын Мадина йхъылхыз, щарда мцIуата АААК апроект «Амазара» апкъ йтата йапхъахауата йгIадырбаз афильм «Апсуа уагIа рашваква» йапшын аршIыйара йаквнаргвышхватI.

11-хауа акласс йапхьауа Адлейба Саниа афильм йалаз «Анчваква рашва» сурат азылгIвныс йаквылкIын йныхIвауа апхIвыс агьатан данылцIатI.

«Ауи шварацра йджвыквлыз лпачва йабга-йызгIвадата йшгIайхуаш, ашвырква рынчва Ажвейпщагьи ауат дахIвра йшанйырйуш дахIвитI. Асурат йгIанарбауа ащхъаква ан лгвыгъара абагъьара йагIарбагапI. Амара нурквала йырчву ажвгIвандгьи хьапщ чва нанауахвтI, йауа ухIварыквын, ауи абаракьат йачвапшырапI», – лхIватI апхIвыспа.

14 сквша йырту ШакIайа Камила лсурат апны «НартыргIа» эпос йалу нартыргIа айщчва швкIгIвы рыуа заджвы дгIалырбатI.

«Сара йхвхаз йгIайыквчважвауа ауарад («Ахәрашәа» – «АхIвра ашва» акIвпI йыззылхIвауа аредакция ррытаразга) сгвапхатI. Зынла ащтанчIв гIазсыз анарт КIьатIауан дзыгIвныс схъа йгIаташватI. Ауи йашва йани йайщчва нарткви гIанадын дгIархчатI. Асурат сыла йшгIацIазжьуа ашвъабгъьы апны йызгIвын уацIыхъван агьатан йансцIахтI», – асурат шгIаншаз гIахIгвынлыргIвытI Камила.

Очамчыра апхьарта-интернат апны суратгIврала акружок унашва ахъылцIитI Пачулиа ЛьыкIа. Ауи асабиква йрыздыргылыз ахачIвы – апсуа ашваква йгIарыквчважвауа афильм йанапшы, ашваквагьи йанрыздзыргIвы рыла йгIацIаржьыз суратта йгIвыхра – шрымагIальаматхаз гIалылкIгIатI. Ауи ахачIвы ауат мызкI цIуата йрырттI.

«МызкIыла сурат 30 гIандыршатI, азджьакI гIвба-хпа сурат ргIвытI. Ауат ззынарху гьапшым: араъа йубуштI афырра ашва афырквагьи, анхара ашва амакъым уыла йгIацIанажьуа атшыгIвра ацIагахрагьи, агара ашва гIазырбауагьи. Джьащахъвата йгIадырбаз атурасква швабыж йщардапI», – йылпхьадзитI арыпхьагIв.

Ауи йылхIватI Очамчыра апны афильм гIадырбарныс, ауагIа рашва йазынарху лекциягьи йгIапхьарныс афильм йалакваз шрызцаз – ашвахIвагIвчва ргвып «Ахьыщтра» аунашвачпагIв Гвымба Эсма, агвып йрылу артист Айба Ращид йгьи акадр ащтахьла ашваква ртурыхква збжьыла йгIазхIвауа Апсны апны гIатгара зму артист Сабуа Роман.

Жвсквша йырту Габлиа Симона Пицунда дгIатыцIын лан длыцта дгIайтI. ЙылгIвыз асурат дадзхъагылата апхIвыспа ауаъа адгьылрхарджьыгIв дшгIалырбаз гIахIалхIвтI.

«Араъа дадакI дгылапI, ауи ахIвра йхитI, абар ачвагьи йыдзхъа йаквыпI. ЙхъарамкIва аквтIуква ахIвра чвыркIвкIвитI», – йгIалырбат Симона.

Ауи лан Агрба Салита апхIвыспа Багдадзе Валерия унашва зхъылцIауа «Art.Vabaga» студия дгвыргъьачIвауа дшцауа дацIачIвагъватI. АпхIвыс йшылпхьадзауала, Апсны акъала хъада апны агIарбарта далалырныс лшара ъалауыз асаби лыхъаз гIаншара дупI.

«СырзыразпI ари апш уыс гIазхъвыцыз йгьи йадызгалыз Адуней апсуа-абаза конгресс. Анчва дырзыразхатI асабиква ъагIадрайгваз – ауи ауат рыхъазла йыгьгьигвыргъьарапI, йыгьгьиргвышхвагапI. ЙыгьгьичIахIрапI – ари апш гIарбарта усурат алазларныс», – лхIватI Агрба Салита.

Пицунда апны АААК ашIыпIа хъвшара унашва ахъызцIауа амакъымршIыйагIв Агрба Темур йгIайгвалашвахитI афильм йанапшы амщтахь асабиква йалашвата зынла суратта йыргIвуаш ауысла рхъвыцраква аджв аджв йыцагIвишахуа йшалачважвуз.

«ХIара ахIбачва йхIзыгIанхахуаз ацIайква ргвы йту агьатан йанырцIарныс ъартахъу хIайгвыргъьарныс акIвын. Багдадзе Валерия лстудия йапхьауа асабиква 5-6 мшыла сурат 30 раъара ргIвытI. Ауат зымгIва СогIвым агIарбарта йалашватI. Ауи апхъала Пицунда акьльиса апшцIа апны гIарбарта адыгIгалтI. ЗымгIвагьи аквгIазшIыститI «Амазара» йапшу апроектква йрыцыркIырныс, йауа ухIварыквын ауат рбзирала ахвыцквагьи, йтшытхазгьи, ашIаквагьи, дара адуквагьи руагIахъа ргвбайара йазынархата щарда рдыритI», – йажва алйыргатI Агрба.

Апсуа театр апахь амольбертква йрыквгылаз асуратква дырпшныс дгIайтI лара «Апсуа уагIа рашва» фильм арежиссер, Апсны апны гIатгара зму артистка, атеатр арежиссер Аргвын Мадинагьи. Ауи асабиква рыршIыйара пшгIара лахIвара мчы гIалыланацIатI, «Амазара» проект ари апш уыс ъагIахъшыхъыцIызгьи швабыж дарыразтI.

«ГIвысквша рапхъала афильмла анхара анджвыквхIцIуз ауи ари апш гIарбарта гIалцIпI-хIва хIгвадзакIьагьи йгьгIанамгуазтI. АршIыйара йалу агIвычIвгIвыс закI ангIанйыршауа дхъвыцлитI: ари йащтагIайуашйа? Арат уахьчIва асабиква йхIдырбаз асуратква, ауат йгIадырбаз азыгIальаматра – сара афильм хъызхыз сыхъаз йагъьу согIапI. Уынхара азыгIальаматра гIанарыцIста зджьакIы ауагIа рашва йаназынанархара ацкIыс йагъьта йаъайа? Араъа йгIарбу уагIахъа уыспI. Ари апш закI гIанарыцIсныс акIвпI афильм згIанхIыршаз», – лхIватI арежиссер.

АгIарбарта йазынархаз айззара апны дгIачважвауата АААК апхIвыс советква рунашвачпагIв Ардзынба Гета аршIыйагIвчва шIаква «ауагIа рашва адуней цIолата йъалалыз» ахъазла дшырзыразу лхIватI, уацIыхъван ллахIвараква ахабарргарта портал акорреспондент йлыцагIвылшатI.

«ХIара асабиква афильм йгIахъыцIуа ахIауа йъаланахIваз, ракъыль пшгIауамцара ауагIа рашваква рфырква ртурасква рыла йъагIацIанажьыз швабыж хIазыразпI. Пшдзата, йазычпата, йазъазата ауат агьатан йанырцIатI. Акружокква рынхара апкъ йтата асабиква рыцIа йрыгIвлауа натюрморт, амара агьиква ракIвпI, араъа рпахь йазалхта хачIвы гылан. ЧкIвыныргIа афильм йзапшуа рдыруата йапшуан, апсуа макъым, [акадр ащтахьла йгуз] ашваква ргIаншаща гIахъызтIуаз ажваква йрыздзыргвуан. Ауи акIвпI ауат рсуратква рпны йгIадырбаз ашваква йызрыквыргIапсу», – лхIватI Ардзынба.

АгIарбарта йахъвыкIта концертгьи адыргалтI. Очамчыра апхьарта-интернат апны йгIаныршу ауагIахъа макъым ъамапсымаква йгIарысуа асабиква ргып композицияквакI гIадырбатI. АуагIахъа ъамапсымаква расща йъазырбжьауа акружок аинтернат апны жвасквша цIуата йынхитI, ауи унашва ахъылцIитI Шинелиа Марина.

Пачалиа Лана агIсквша цIуата аюымаа (апсуа макъым ъамапсыма – аредакция ррытаразга) даситI. Ауи йшылхIвахуала, акружок дъадзамцасыз ауи аъамапсыма зынгьи йгьлымбасызтI.

«Ауаса абжьы шызгIуз зынла сасуа тшызбжьарныс ахъаз йгIалсхтI. Ауи абжьы йахъазымкIва аквпшыралагьи йпшдзапI», – лхIватI апхIвыспа лъамапсыма гIахIлырбауа.
АгIарбарта йалаз зымгIва аграмотакви асогIакви рырттI.

АААК анхагIвчва агIарбарта адгалра апны йгIарцхърагIаз Бигвава Сандро дзунашвачпагIву «Москва Атдзы», Хашыг Наала дзунашвачпагIву Культурала аунашвахъцIарта, ЧквыныргIи спорти руысквала СогIвым къала администрация аунашвахъцIарта, асабиква согIата йырзыршаз ахъагIараква гIарызтыз «Ауараш адуней» компания аунашвачпагIвчва йшырзыразу рхIвитI.

Адуней апсуа-абаза конгресси «Алашара» жвлара адкIылари рпроект «Амазара» апсуа-абаза уагIахъа ргвбайара тынха йазынархапI. Ауи йагIаджвыквцIагIву АААК ЙхIаракIу асовет аунашвачпагIв Эгьзакь Мусса йакIвпI. Апроект апсуа-абаза уагIахъа ргвбайара тынха уыжвгIанчIви интернет амальквала ауагIа йшрылаугуш йазынхитI. Апроект апкъ йтата пщфильмкI хъырхын йгIадырбахьатI – апсуа гIахIвра, апсуа уагIа рашва «Нарҭаа рышҭыбжь», абазаква рхIваспачпаща йгьи апсуа уагIа рашва йгIарыквчважвауа.

Июнь а 1 йдыртлапIауа Асабиква рхчара адуней мшы рахIа щарда зхъыцIуа агвыргъьахъвква йрыуапI. Ауи асквш 1925 агIан асабиква йырзынархата Женева апны йакIвшаз аконференция апны йщаквдыргылтI.