Уарча кыт апны а-Конгресс апсуа-абаза уагIахъа ртурых йаквчважвауа лекция акIвнаршатI.

Барганджиа Саид

Адуней апсуа-абаза конгресс Уарча кыт апны апсуа-абаза уагIахъа ртурых, ргвбайара, рыбызшва шазакIу йазынархаз лекция аднагалтI. Ауи дгIапхьатI АААК ЙхIаракIу асовет йалу, Гулиа ДырмытI йыхьыз зхъу Апсны агуманитар рхъвыхраква ринститут адиректор, йбергьльу апсуа апхьахьа Ашуба Арда.

Алекция Уарча апхьарта апны йакIвшатI, ауаъа апхьагIвчвагьи, арыпхьагIвчвагьи, акыт абзазагIвчвагьи гIайззатI.

Ашуба Арда ауагIа йызлачважвуз ауыс швабыж йшрымагIальаматыз гIаликIгIатI.

«АздзыргIвчва, йалкIгIата асабиква зджьара йгIанымхауата йрымагIальаматын, ауи сгвапхатI. АзцIгIараква щардан. АцIайква абаза гIвгIвчва уахьчIва уыста йгIащтIырхуа, уыжвгIанчIви апсуа литература йызлашIуырпшуашта йаъу рдырра ртахъын. Ари анйаракIла хIгьзахъвдаквымцIуашзапI, айчважвара йалаз ауи надырдзахра ртахъыта йаъапI. Асабиква хачIвы рыхIттI: йъауу акытква рпны ашIыпIаква рыхьызква азыркIкIуаштI. ЙшыгIдыруа апшта, Уарча апны Арасадзыхь, Отап датшагьи акытква йгIартыцIыз ацIайква бзазитI. Ауи акIвымкIвагьи рыжвлаква гIазырбауа цIла ргIвырнысгьи хIангIалтI», – йхIватI алектор.

Ашуба Арда йгIацицIахтI арат анйараква ужвыгьи шIыцраквакI гIарылацIа йшауаш – ажвапIта, анйаракI ахъазла апсуа-абаза рызкъква рыхIазыр йауашын.

«Асабиква рапхьарта апны йдучвам музейкI рзадгалуаштI, ауи пещкI азалх йауаштI. УацIыхъван апсуа сабиква Къарча-Черкес йгата абазаква уахьчIва йшбзазауа дырбагьи йауаштI. Абаза сабиквагьи Апсны йгIагIгуата. Йауашын апсуа сабиква абаза бызшвала алокIква йрызхIрыдзыргIвыргьи, ауасамцара, – йгIашIипхьадзатI апхьахьа йгьи йажва алйыргауата йхIватI: – ЙахьчIва анйара шакIвшаз швабыж сарыразтI».

АААК апхIвыс советква рунашвачпагIв Ардзынба Гета ари апш анйара Уарча кыт апны йакIвдыршарныс шгIаларгаз лхIватI: акыт апны йгIаныршу ашIыпIа хъвшара йалакву СогIвым йаъу а-Конгресс ауысхарта тшазынадырхатI чкIвыныргIа рыхъазла «апсуакви абазакви апызщылуа ащайдзаква йгIарыквчважвауата» лекциякI рзадыргалырныс.

«Ашуба Арда Инвер йпа ауи анйахIхIв дайгвыргъьачIватI. Алекция акIвшатI. ХIара швабыж йхIгвапапI сахIаткIи бжакIи йнайыз айчважвара лахъвгIахъасракIта йъацаз. Швабыж хIизыразпI Арда Инвер йпа алекция щарда гIаунахIвуа йахъазымкIва лахIвара щарда гIауыланацIауатагьи йъадигалыз. АздзыргIвчви алектори хвитта йайчважвун, йымшыркъвун», – лхIватI Ардзынба.

Уарча аквтанай апхьарта адиректор Кархалава Омар а-Конгрессгьи алекторгьи ажва пха рзыйхIватI.

«ХIара ахIбачвагьи шIыцра, джьащахъвара щарда гIгIатI. ЧкIвыныргIа рыхъазлагьи ауи сабапра ду алан. Анчва дизыразхатI Арда Инвер йпа гIамта ъахIызгIайауыз ахъазла. Швабыж хIайгвыргъьуштI ужвыгьи дхIызгIайуазтын. Анчва дырзыразхатI ари ауыс адызгалызгьи», – йхIватI ауи.

Анйара апны йызлачважваз йгвапхатI акласс ахIбаква йапхьауа ДжопIуа ХIаджьрат.

«СайгвыргъьитI Ашуба Арда йлекция саздзыргIвырныс ъасылшаз: шIыцра, джьащахъвара щарда сагIатI. Ужвыгьи сгIайлуштI, ачкIвынчвагьи рыцIа йщардагIвыта йгIайра стахъыпI. ЙсгвапхатI абазаква динта йынкъвыргуз ауысла араъа йгIархIваз, апсуакви абазакви апхъа заман йгIашIарышвта райщчвара йшазсакъуа, йшдымрыдзуа. ХIаргьи ауат ацIасква хIзынардзушта сгвыгъитI. Апхъалагьи йызгIахьан аткъвымква рдамыгъаква рхабар (дамыгъа – аткъвым рхъатачIвыра алардырныс йаквырцIуз агIарбага – аредакция ррытаразга), ауаса ауи ауысла йыздыруаз мачIын, йахьчIва Арда Инвер йпа саницIгIа йалыргата джьауап гIаситтI, Анчва дизыразхатI», – йхIватI ауи.

Адуней апсуа-абаза конгресс Уарча апны ужвыгьи лекциякI аднагалырныс йаквнарпшитI, ауаъа йызтахъу зымгIва гIадгыл йауаштI. ЙащтагIайуа алекция сентябрь ахъа агIан йакIвшуштI.